Оңдолбогон жети кат

1-кат

Кандай дос? Иштер ийгиликтүү өтүп атабы? Ден-соолуктар чыңбы? Үйдөгүлөрдүн баары жакшы жатышабы?

Эми мени сурасаң, баягыда 10-август күнү 2-автобус менен кеткем. 26-август күнү кайра келдим. Мына бүгүн 31-август. Ишке орноштум, бут үзүлгөнчө жүгүрүп жүрүп. Иш «Ленин жолу» газетасында. Должность зам. нач. областного литературного отдела.

Эми бир аз лирикалык чегинүү жасабаса болбойт. Баягыда мага капа болгон жоксуңбу? Бара деле берет элем үйүңөргө, бирок ошол күнү эмнегедир настроение жок эле. Сен ага капа болбо. Менин анча-мынча кыялымды түшүнөсүң го.

Таалайбек АБДИЕВ: «Котормотаануу илимине киришүү…» (4-БӨЛҮК)

1-БӨЛҮК, 2-БӨЛҮК, 3-БӨЛҮК (ушул шилтемелерден ачылат)

11. Фразеологизмдер жана аларды которуунун ыкмалары

Сөз айкаштарынын эки түрү бар: эркин сөз айкаштары жана туруктуу сөз  айкаштары.  Эркин  сөз  айкаштары  синтаксисте,  ал эми  туруктуу  сөз айкаштары  фразеологияда  изилденет.  Эркин  сөз  айкаштарынын курамындагы сөздөр маани жана форма жагынан ылайык келген ар кандай сөздөр  менен  айкаша  берет  жана  алар  туруктуу  мүнөзгө  ээ  эмес.  Ал  эми туруктуу  сөз  айкаштары  фразеологизмдер  деп  аталат  жана  алардын төмөнкүдөй бөтөнчөлүктөрү бар:

Алексей ЛОСЕВ: «Интеллигентүүлүк жана маданият»

ГАЛСТУК ТАГЫНСА ЭЛЕ…

Алексей Федорович ЛОСЕВ – (1893–1988) 400гө жакын илимий эмгектин автору. Алардын ичинен «Ысымдар философиясы» (1927), «Тарых өнүгүшүндөгү антика философиясы» (1957), айрыкча кайра жаралуу доорун бүт камтыган «Кайра жаралуу эстетикасы» (1977) аттуу китептери дүйнөгө белгилүү. Ал «Антика эстетикасынын тарыхы» аттуу 6 томдугу үчүн 1986-жылы СССР мамлекеттик сыйлыгын алган. А.Ф. Лосев 1921–1930-жылдар аралыгында 8 диний-философиялык китеп чыгарганы үчүн 1931-жылы Беломор лагерине кесилип, жаза өтөгөн. Өмүрүнүн акыркы жылдары Москвадагы Ленин атындагы педагогикалык институтунда профессор болуп иштеген.

(«Дерзание духа» китебинен)

Эссе: Редакциянын эски короосу

“Время бежит как зверь”.
Сергей Мнацаканян

Кеп ошол эски короодо… Биринчи жолу дарбазасын аттаган адамга өтө жупуну көрүнгөнү менен, ич жагы кызыкка толо эле, жарыктык.

Окууну бүтүп келерим менен мени күтүп аткансып алдуу-күчтүү курагында атам дүйнөдөн өтүп кетти. Беш жылча айыл мектебинде аргасыз жүрүп калдым. Аргасыз дегеним, анда тилчи мугалимдер мектепке батпай, бошой калган орундарга сабак бергеним болбосо, намыска тиер,  бирок китеп-гезит окуганга шарты мыкты “кызыл үйчү” кызматында буулугуп жүргөн кез болчу. Ал күн кантип унутулсун… Кышкы каникулда Нарынга келип калып, чоң кызматтагы эжеге кокус жолугуп, арманымды айтып жиберсем, ажаатчыл жан экен, түз эле ушул короого ээрчитип кирип келди. Ахыбалым Тайгадан келген чукчадай…

«Элди түндүк-түштүккө бөлгөндөрдүн оозун жырыш керек!»

Элди түндүк-түштүккө бөлгөн маанайдагы жарандарды кантип жазалоо керек? Бул туурасында «Коом жана Мен» сайты сурамжылоо жүргүзүп көрдү. Буга себеп болгон окуя: Фейсбук аркылуу Таттыбүбү Доталиева аттуу интернет колдонуучу эларалык «Манас»аэропортуна жакын аймактагы авиакырсыктан улам апаатка кабылып отурган үйбүлөлөргө карата “өздөрүнөн көрсүн, түштүгүнө, үйүнө кетип, ошол жакта жашашсын” таризиндеги курбусуна жазган түркөйлүгү коомчулукта катуу нааразычылыктарды жаратып турган мезгил…

Дүйшөн КЕРИМОВ: «Өмүр токтоп тургансыйт»

ЭСКЕРҮҮ

Жараткан мага комуз чертүү өнөрүн ыраа көргөн эмеспи… Атам деле алынча комуз черте коюп жүрчү эле. Али күнчө эсимде, мектепке чейинки курагым эс тартканы эң бактылуу болду окшойт. Ошондо ушул эле азыр биз этибарга албай таштаган шам чырак бир үйдү жаркыратып турганга жарачу. Атам комузду ашмалтай черте берчү эмес, көңүлү жай болгондо гана анда-санда, эл орунга олтурган маалда колуна алчу. Андайда мен да даяр болчумун. Чөк түштө, үч буроонун жогору жаккы учун оозго салып, аста тиштеп алчумун.

Бери кара! Наам деп жүрүп өлгөндөр көбөйүүдө…

Эй! Вы там, наверху! 

Биз бүгүн рухий жакырчылыкта жашап жаткан элбиз, бирок оңду-солду таратылган мамлекеттик эбегейсиз сыйлык-наамдар толтура. Андан сырткары билимсиздин далайы доктор, профессор, академик болуп алышканына сиздин баамыңыз кандай? – деген меселенин тегерегинде «Коом жана Мен» сайты илим-билим, чыгармачыл чөйрөдө жүргөн инсандар арасында атайы сурамжылоо жүргүзүп көрсөк, жооптор мамындай болду:

Дүйшөн КЕРИМОВ: «Адам өмүрү – aккан суу»

ЭССЕ

 “…Кайрандарым а силер жатасыңар,
Терек күүсүн укпастан шуудураган…”
Салижан ЖИГИТОВ

Орустун эң сонун жазуучусу Василий Шукшиндин чыгармаларын окуп олтуруп, элетте туулуп-өскөн адам сөз жок өз айылын, андагы бири-бирине окшошпогон, бирок бири-бирисиз жашай албай тургандай ынак, азилкеч кишилердин элесин көз алдыга келтирип, жаны жыргап эстебей койбойт. Раматылык чоң атам Керим да чоң тебетей, кат-сабаты жок, кыскасы, көчмөн кыргыз турмушунун акыркы тирүү «экземплярынын» бири эле. Жада калса, кийген кийими да жалаң үйдө, энелеримдин колунан даярдалчу.

Ысмайыл КАДЫРОВ: “Жубай”

ФАНТАСТИКАЛЫК АҢГЕМЕ

Мен жөнөкөй гана электрондук машине­роботмун. Болгону секундасына жүздөгөн миң математикалык амал аткарам. Же болбосо “мээме” жазылган миңдеген маалыматтарды дароо айтып бере алам. Менин атым Жакин. Мени Эрлан ушунтип атайт. Ал адам, ал эми мен болсо машинемин. Ал мени жанындай жакшы көрөт, башкаларга караганда мени жакшы түшүнөт. Анткени, ал мени түзгөн. Бирок мен андан көптү билем. Эрлан болгону менин кайсы топчумду басса, кандай маалымат алаарын гана билет.

Математикалык ойломго бай ырлардын ээси Ысмайыл Кадыров

Ы.Кадыров балдар адабиятына 90-жылдары келди. Адегенде балдарга арнаган ырлары мезгилдүү басма сөздөргө, анын ичинде “Байчечекей” балдар басылмасына жарыяланып жүрдү да, 1998-жылы басмадан жарык көргөн биринчи “Түстөн чыккан түркүн сөз” жыйнагы окурмандар тарабынан сүймөнчүлүк менен кабыл алынды. Албетте, бир жагынан акындын начар чыгарма жаратышы мүмкүн да эмес болчу. Анткени, өзү көп жылдар бою “Энциклопедияда” иштеп, балдардын табияты талап кылчу энциклопедиялык билими жетиштүү болгондуктан, ички рухий жактан балдар поэзиясына батыл кирүүгө даяр болчу. Экинчиден, бул мезгилде кичинекейлердин көркөм сөз өнөрүндө жаңычыл адабий тажрыйба да жетиштүү эле.